Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği 2007 yılında kurulmuştur. Dernek ilk yıllardan itibaren çoğunluğu kadın olan üyelerine çeşitli eğitim ve atölye programları düzenleyerek köydeki sosyal ve kültürel yaşamı canlandırmayı hedeflemiştir.
Hayvan sağlığından kadın sağlığına, iletişimden yogaya çok farklı alanlarda birçok toplantı yapılmıştır. Yenilenebilir, şifalı ve aromatik bitkilerin toplanması, kurutulması ve kullanımı üzerine ve bitkilerden günlük kullanım için yağ, krem ve sabun gibi kişisel temizlik malzemeleri yapmak üzerine biyoloji, kimya, (etno)botanik uzmanlarının katılımıyla birçok eğitim ve atölye düzenlenmiştir.
Büyük ve Küçük Boğatepe Köyleri peynircilik geleneğiyle Kars ve Türkiye için önemli bir köylerdir. İki köyün bulunduğu toplam alan Boğatepe olarak anılan, Kars ve Ardahan’da üretimi meşhur kaşar ve gravyer peynirlerinin üretiminin kuşaklardır geleneksel yöntemler ve yeni teknolojilerin biraraya getirilerek artizanal olarak devam ettiği bir yerdir.
2011 yılında Türkiye’nin ilk ve tek peynir müzesi olarak ve peynircilik kültürünü yaşatan bir müze olması hedefiyle açılan Ekomüze Zavot 10 yılı aşkın bir süredir hem köye gelen ziyaretçi sayısının artmasında hem de düzenlenen birçok faaliyetle kaybolmaya yüz tutmuş peynirleri yeniden gün yüzüne çıkarmıştır. Köydeki kadınların bu müzeyi gelen ziyaretçilere anlatabilmeleri için atölyeler düzenlenmiş ve köyde isteyen herkesin gelen ziyaretçilere aynı içeriği aktarabilmesi sağlanmıştır.
2014 yılında derneğin koordinasyonunda gerçekleştirilen sözlü tarih araştırması Kars Peynirciliğinin 150 Yıllık Tarihi başlıklı bir kitap ve sergiye dönüşmüştür. Bu sergi İstanbul ve Kars’ta açılarak müzenin ve Boğatepe’nin tanınırlığını arttırılmıştır. Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği’nin girişimi ve koordinasyonuyla gerçekleştirilen Kars Kaşarı’na Coğrafi İşaret, Boğatepe Gravyeri’ne Slow Food Presidium belgesi alınması çalışmaları 2015 yılında tamamlanmıştır. 2016 yılında Dünyada ve Türkiye’de Yerel-Geleneksel Peynirler: Kars Kaşarı Coğrafi İşareti başlığıyla bir uluslararası sempozyum düzenlenmiştir. 2017, 2018 ve 2019 yıllarında da yine derneğin öncülüğünde Boğatepe Köyü’nde peynir festivalleri düzenlenmiş, farklı sektör ve disiplinlerden birçok ulusal ve uluslararası konuk köyde ağırlanmış, peynire ilgi duyan geniş kitlelerin köyü ziyaret etmesi sağlanmıştır.
Bu süreçte köylülere ve ziyaretçilere yönelik peynir tadım eğitimleri düzenlenmiş ve bir Kars Kaşarı Tadım Paneli oluşturulmuştur. Son yıllarda Kars Peynir Rotası’nın oluşturulmasında aktif olarak yer alan Boğatepe, bu rotadaki duraklardan birisi olmuştur.
Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği köyde düzenlenen turizm faaliyetlerinin mera hayvancılığına dayalı topluluk hayatının, doğanın ve doğayla uyumlu kültürel yaşamın korunarak yaşatılmasını merkeze almasını destekler. Turizmin, yereli tüketici olmadan, yerel topluluklarla dayanışma içinde sürdürülebilir ve sorumlu yapılabilmesi için çalışır.
Boğatepe Köyü 2000’li yılların ortalarından itibaren yerli ve yabancı birçok gezgin için önemli bir destinasyona dönüşmüştür. Köyün önemli bir süt ve peynir üretim merkezi olması ve köydeki kadınların öncülüğünde yapılan çalışmaların turizmin gelişmesinde etkisi büyük olmuştur. 2009 yılında TAMADI derneğiyle dayanışmacı yolculuk anlayışında seyahatler düzenlenmeye başlamıştır. Fransa ve Belçika merkezli TAMADI derneği ve bu derneğin diğer uluslararası partnerleriyle etkileşim içinde Boğatepe köyü ekolojik, sürdürülebilir ve yerel toplulukları merkezine alan bir turizm anlayışının deneyimlendiği bir yer olmuştur. Bu anlayış gelen ziyaretçilerin köylülerin evlerinde kaldıkları ve köyün gündelik yaşamına katılarak köydeki insanlarla kültürel etkileşimde bulundukları bir yaklaşımın üzerine inşa edilmiştir. Köy için önemli olan hayvan bakımı, süt sağımı, peynir, ekmek ve erişte gibi ürünlerin yapımı, tarlaların ekilmesi ya da otların biçilmesi, tezek yapımı gibi birçok gündelik faaliyeti gelen ziyaretçilerin de deneyimlemesini sağlayan atölyeler tasarlanıp uygulanmıştır. Dernek aracılığıyla kolaylaştırılan bu etkileşimler sayesinde köyde birçok hane bu dayanışmacı turizm faaliyetlerine katılmıştır. Gelen ziyaretçilerin yemek ve konaklama için kaldıkları evdeki kadınlara doğrudan ödeme yapması köyün kadınlarının güçlenme süreçlerine katkıda bulunmuş, faaliyetlerin kültürel paylaşım ve ek gelir sağlaması, yerel halkın ve köy kadınlarının turizme ilgisini arttırmıştır.
Köye gelen yabancı grupların Fransa ve Belçika ağırlıklı olması sebebiyle köydeki kadınların en azından basit bir şekilde anlaşabilmek için Fransızca öğrenmek istemeleri üzerine köyde kış aylarında Fransızca kursları düzenlemiştir. 2011 yılında başlayan bu girişim ilerleyen yıllarda çeşitli şekillerde devam etmiş, bugün hala İstanbul ve Ankara’dan gönüllü olan Fransızca öğretmenlerinin desteğiyle köydeki kadınlara yönelik konuşma odaklı Fransızca dersleri için müfredat oluşturulmuştur. Bu dersler 2020 yılındaki pandemiden sonra çevrimiçi teknolojilerle sürüdürülmeye devam etmiştir.
2016 yılından itibaren Boğatepe’ye gelen ziyaretçi sayılarında ciddi artış meydana gelmiştir. Özellikle 2017-2018 yıllarından itibaren ülkemizde Doğu Ekspresi’nin popülerleşmesinin de etkisiyle köye yıllık gelen ziyaretçi sayısı 20.000’in üzerine çıkmıştır. Bu süreçte köyde herhangi bir konaklama ya da yemek tesisinin kurulması yerine daha önceden geliştirilen köy yaşamını destekleyen turizm anlayışı öne çıkarılmıştır. Köy sakinlerinin yerel mihmandarlığında başta Ekomüze Zavot ve mandıralarda yapılan gezilerle birlikte, Boğatepe köy kahvaltısı ön plana çıkmış, bu kahvaltının kadınlar tarafından kendi evlerinde verilmesi sağlanmıştır. Hem kahvaltının içeriği ve sunumunun kalitesi hem de gelen ziyaretçilerin memnuniyetini sağlamak amacıyla sofra düzeni, hijyen, iletişim gibi konularda ve kültür turizmi merkezli yeni eğitimler düzenlenmiştir.
Telif Hakkı © 2024 Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği - Tüm Hakları Saklıdır.
Powered by GoDaddy
Web sitesi trafiğini analiz etmek ve web sitesi deneyiminizi optimize etmek amacıyla çerezler kullanıyoruz. Çerez kullanımımızı kabul ettiğinizde, verileriniz tüm diğer kullanıcı verileriyle birlikte derlenir.